Jakie badania w wykonuje się w gabinecie urologicznym?

Pierwszym badaniem wykonywanym w gabinecie urologicznym jest badanie podmiotowe czyli wywiad z pacjentem. Z uwagi na to, czym zajmuje się urologia, pacjent w trakcie rozmowy z lekarzem może czuć się skrępowany, jednak należy pamiętać o tym, by poinformować urologa o wszystkich swoich dolegliwościach.

Po zebranym wywiadzie lekarz przeprowadza badanie fizykalne. W jego skład, w przypadku wizyty urologicznej, wchodzi badanie palpacyjne jamy brzusznej i okolicy nadłonowej, oglądanie narządów płciowych i badanie per rectum (jest ono niezwykle ważne, gdyż pozwala na wykrycie 75% przypadków raka prostaty).

W zależności od kierunku diagnostyki, mogą zostać zlecone badania laboratoryjne. W badaniu krwi można m.in. mierzyć poziom wskaźników stanu zapalnego (OB, CRP), PSA czy kreatyniny, mówiącej nam o wydolności nerek. Ważnym badaniem pod kątem urologii jest badanie moczu. W badaniu ogólnym moczu ocenia się ciężar właściwy moczu, jego pH, obecność białka, glukozy, bakterii, krwinek białych i czerwonych a także bada się osad moczu. W przypadku podejrzenia kamicy nerkowej wykonuje się dobową zbiórkę moczu, dzięki której można ocenić ilość wydalanych substancji sprzyjających rozwojowi kamicy. Posiew moczu pozwala na określenie rodzaju bakterii powodujących zakażenie dróg moczowych i dobranie właściwego antybiotyku.

W gabinecie urologicznym wykonuje się także badania obrazowe – USG do oceny nerek, pęcherza moczowego, prostaty i jąder, zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej, a także bardziej specyficzne badania, takie jak cystoskopia (polegająca na oglądaniu wnętrza pęcherza moczowego za pomocą cystoskopu) czy przezodbytnicze USG prostaty z wykonaniem biopsji. Lekarz urolog może także skierować pacjenta na TK jamy brzusznej.

Jakie metody leczenia stosowane są w urologii?

W zależności od rodzajów chorób i ich zaawansowania leczenie może być zachowawcze (nieoperacyjne) i zabiegowe.
Metody zachowawcze:

• farmakoterapia – choroby urologiczne, w których należy stosować leki to łagodny przerost prostaty (podaje się wówczas leki rozkurczające mięśniówkę prostaty – α-1-blokery), leczenie moczopędne i przeciwbólowe stosuje się w przypadku ataku kolki nerkowej
• hormonoterapia – jest to metoda leczenia m.in. łagodnego przerostu prostaty (stosuje się w takich przypadkach finasteryd – lek o działaniu antyandrogenowym, który powoduje zahamowanie powiększania się prostaty), raka prostaty (również stosuje się finasteryd, lecz w tym przypadku jest to leczenie paliatywne)
• antybiotykoterapia – leczenie antybiotykami w urologii jest wykorzystywane m.in. w leczeniu zakażenia dróg moczowych, zapalenia najądrza i zapalenia prostaty.

Zabiegi wykonywane w urologii:

• Nefrektomia – jest to resekcja nerki. Nefrektomię wykonuje się w przypadku guza nerki, skrajnego wodonercza, roponercza.
• TURP (ang. Transurethral resection of the prostate) – przezcewkową resekcję prostaty wykonuje się w przypadku łagodnego przerostu prostaty. Zabieg wykonywany jest endoskopowo, polega na wprowadzeniu resektoskopu (narzędzia zaopatrzonego w pętlę elektryczną i układ optyczny) przez cewkę moczową i wycinaniu fragmentów przerośniętej prostaty.
• TURT (ang. Transurethral resection of tumor) – jest to przezcewkowa resekcja guza pęcherza moczowego. Podobnie jak w przypadku TURP, polega na wprowadzeniu resektoskopu przez cewkę moczową do pęcherza i resekcji guza.
• Prostatektomia radykalna – chirurgiczne wycięcie prostaty wraz z pęcherzykami nasiennymi i otaczającymi węzłami chłonnymi. Wykonywana w przypadku raka prostaty.

Lek. Paweł Herman